Deepfakes en (nep)nieuws
Wat zijn deepfakes? Hoe herken je nepnieuws? In dit onderdeel gaat het over (nep)nieuws en de risico’s daarvan. En kijken we of we er een positieve draai aan kunnen geven. Bij Cyberschool hebben we de volgende les voor kinderen en jongeren. We delen deze ook hier.
Vragen
Schrijf je antwoorden op in een notitieboek. Je schrijft dit voor jezelf op, niemand hoeft dit te lezen.
- Heb je wel eens een bericht voorbij zien komen waarvan je dacht dat het nepnieuws was?
- Of heb je weleens nepnieuws doorgestuurd – omdat je niet door had dat het nep was? Wat deed je toen?
- Vind je het belangrijk om op de hoogte te zijn van het nieuws? Waarom wel/waarom niet?
- Welke bronnen en kanalen gebruik je om nieuws te kijken/horen/luisteren?
- Nina raadt in de video een nieuwsstop aan. Wat vind jij daarvan?
- Wat doet het nieuws met jouw gevoel?
Hoe herken je nepnieuws en deepfakes?
Het is heel lastig om te herkennen wat nieuws is en wat nepnieuws is, ook wel: desinformatie genoemd. Nepnieuws is van alle tijden, alleen wordt het door het internet nu veel makkelijker verspreid. Je weet niet meer goed wat waar is en wat niet. Dat zorgt voor veel onrust.
Tegelijkertijd: als je er OK mee kunt zijn dat je niet alles weet, dan kun je hiermee ook jouw eigen kritische denkvermogen trainen. Bij alles wat je leest en ziet, stel je als een detective de vraag: Hmm… is dit eigenlijk wel (helemaal) waar? Wil je nog meer tips om beter te worden in het herkennen van nepnieuws, bekijk dan bijvoorbeeld de website van Mediawijsheid.
Naar Mediawijsheid over nepnieuws
Met de technologie Deepfake is het helemaal ingewikkeld geworden om het verschil te ontdekken tussen echt en nep. Wat zijn Deepfakes en waarom is het zo lastig te herkennen? Als je daar meer over wilt weten, klik dan op de onderstaande link voor een video.
Naar NOS Stories over Deepfakes
Hoe zit het met gewoon nieuws?
Nu hebben we het over nepnieuws gehad, maar hoe zit het met nieuws dat niet nep is? Is het handig om daar ook kritisch naar te kijken?
Nieuws gaat vrijwel altijd over negatieve situaties, die zich ergens in de wereld afspelen. De wereld is groot, er is dus altijd wel iets negatiefs te vertellen.
Het omgekeerde is ook waar: er is ook veel positiefs te vertellen. Sterker nog: verreweg het meeste gaat goed. Er is veel meer vrede dan oorlog in de wereld en de meeste mensen hebben het beste voor met de medemens. Maar dat nieuws is saai om te vertellen. Ons brein reageert sterker op sensaties en negatief nieuws. Ook schat ons brein situaties negatiever in dan dat ze zijn. Dat ons brein zo reageert was vroeger heel handig. Toen we in ons dagelijks leven nog te maken kregen met tijgers, was het om te overleven slim om de situatie net wat negatiever in te schatten. In de moderne wereld leidt het vooral af en maakt het onnodig angstig of boos. Zeker met de hoeveelheid informatie en nieuws (denkbeeldige tijgers) die we dagelijks binnenkrijgen. Daar hoef je het nieuws niet eens actief voor te volgen.
Het goede nieuws
Belangrijk is dus dat je altijd zelf na blijft denken. Is dat wat ik lees, hoor of zie wel (helemaal) waar? En belangrijker nog: dat je je beseft dat je de vrijheid hebt om je te focussen op positieve dingen. Daar waar jij diep van binnen blij van wordt (geen tijdelijke afleiding dus ;). Het goede nieuws is: focus je je op dingen die jou blij en nieuwsgierig maken, dan voel je je beter en dan komt er meer energie vrij. Je krijgt vanuit positiviteit vaak ook meer voor elkaar. Zo breng je meer liefde en positiviteit de wereld in.
Het Klokhuis heeft een mooie serie gemaakt, genaamd Master je Mind, over optimisme en idealisme.
Naar Master je Mind van het Klokhuis
Slotvragen
- Heb je iets nieuws geleerd over nieuws, nepnieuws of deepfakes? Schrijf op wat je hebt geleerd.
- Wat kost het kijken of luisteren naar nieuws aan tijd, energie en welke gevoelens krijg je daarbij?
- Wat levert het kijken of luisteren naar nieuws voor je op aan kennis, tijd, energie en gevoelens?
- Kun je voor jezelf een conclusie trekken over jouw nieuwsconsumptie? Zou dat minder kunnen? Of levert het je genoeg op? Of ben je er helemaal niet mee bezig?
- Hoe kun jij je focussen op meer positiviteit en positieve gedachten? Wat is daarvoor nodig? Denk bijvoorbeeld: hoe vrolijk jij jezelf op als je verdrietig bent? Wanneer voel jij je op je best? Wat doe je dan?